Ana içeriğe atla
TR EN

Akademik Özgürlük

 

Üniversite, geleneği ve tanımı gereği, kamu yararı için bilgiyi arayan, üreten, ileten ve yayan özerk bir öğretim ve araştırma merkezidir. Üniversite, ait olduğu toplum ve dünyaya bilimsel açıdan tutarlı ve nitelikli bir eğitim sağlamakla yükümlüdür. Avrupa ve dünyanın çeşitli yerlerinden 388 üniversite rektörünün 1988'de Bolonya'da imzaladıkları "Magna Charta Universitatum"un önemle vurguladığı üzere, bu yükümlülüğün yerine getirilebilmesi için, üniversitede sunulan öğretim ve üretilen bilimsel araştırma, etik ve entelektüel açılardan her türlü siyasal ve ekonomik güç odağından bağımsız olmalıdır. 

Bu evrensel ilke doğrultusunda, Sabancı Üniversitesi Mütevelli Heyeti, öğretim kadrosu ve yönetimi araştırma, düşünce ve ifade özgürlüğünün eksiksiz bir biçimde sağlanması ve korunmasında ortak sorumluluk üstlenirler. Bu noktadan yola çıkılarak, Sabancı Üniversitesi'nin akademik özgürlükler konusundaki taahhüdü aşağıdaki biçimde ifade edilebilir:

  • Bilginin iletilmesi sürecinde yer alan Sabancı Üniversitesi Topluluğu'nun bütün üyeleri, derslerinde, üniversitenin içinde ve dışında yürüttükleri araştırmalarda ulaştıkları araştırma sonuçlarını yayınlama, tartışma ve yorumlamada özgürdürler. 
  • Sabancı Üniversitesi öğretim kadrosu ve yönetimi, her üniversite üyesinin bireysel bilimsel görüş ya da sanatsal ifade hakkını korumakla yükümlüdür. 
  • Sabancı Üniversitesi, hiçbir üyesinin bireysel görüşünü ya da bu görüşün kamuoyu önünde ifade edilmesini etkilemeye ya da denetlemeye teşebbüs etmez. 
  • Sabancı Üniversitesi, üyelerinin birer yurttaş olarak her türlü tercihine saygı gösterir.

Bununla birlikte, akademik özgürlük hakkı aşağıdaki yükümlülükleri de beraberinde getirir:

  • Gerek üniversite topluluğuna gerek ise kendi meslek alanına karşı etik yükümlülük ve sorumlulukları yerine getirmek, 
  • Hem bireysel düzeyde hem de işbirliği ruhu içerisinde, mükemmelliğe ve yenilikçiliğe bağlı kalarak, öğretim ve araştırma alanlarında bilginin sınırlarını ileriye götürmek, 
  • Üniversiteye yönelik sorumlulukları bireysel haklardan ayrı tutmak ve kamuoyu önünde ifade edilen görüşlerin hiçbir biçimde üniversiteyi bağlamamasını ve temsil etmemesini sağlamak.

Akademik Özgürlük, akademik düzeydeki tüm kişi ve kurumların üzerinde durması gereken önemli bir konudur. Bu önem doğrultusunda, Sabancı Üniversitesi’nde Akademik Özgürlük üzerine çalışmalar ilk kez Mayıs 2002’de başladı ve üniversitenin bu konudaki görüşünü ortaya koyan bir metnin üretilmesi için pek çok kişi, birbirini izleyen bir dizi aşamada bu çalışmaya katıldı. İlk aşamada, üniversitelere ve üniversite derneklerine ait otuzun üzerinde web sayfası ziyaret edilerek, farklı kurumların akademik özgürlükler konusuna yaklaşımları derlendi. Derlenen metinler titiz bir elemeden geçtikten sonra, 32 sayfalık bir dosya oluşturuldu ve dekanlara sunuldu. Dekanlar, bu dosyayı inceleyip birer “Akademik Özgürlük” metni oluşturdular. Bunun ardından her fakülteden birer öğretim üyesinin katıldığı dört kişilik bir kurul, dekanların hazırladığı metinler üzerinde çalışarak bu metni hazırladı. Metin 23 Aralık 2002 tarihinde Mütevelli Heyeti’nin onayına sunuldu ve kabul edildi.