Bu genel Rusya tarihi dersi, Moskova devletinin doğuşundan
Birinci Dünya Savaşına kadar olan dönemi kapsar.
İlk başta Rusya coğrafyasının anahatları ile nüfusunun
kültürel özellikleri üzerinde durulacak; burada,
Rus topraklarının Avrasya boyutuna dikkat çekilecektir.
Asıl tarihsel anlatım 1450-1598 arası Moskof prensliğiyle
başlayacak; ''Kargaşalık Dönemi''ni Romanov
hanedanının yükselişinin izlemesiyle devam edecek; bundan
sonra Büyük Petro' nun modernleşme hamleleri ve bu
reformların siyasal ve sosyal sonuçları
üzerinde durulacaktır (1682-1740). Büyük Katerina'nın
sürdürdüğü ''aydınlanma reformculuğu'' politikaları
(1762-1796) incelenirken, gerek Polonya ve gerekse Osmanlı
imparatoluğuna yönelik Rus yayılmacılığı üzerinde
olduğu kadar, Pugaçev İsyanı (1773-1775) gibi
popüler reaksiyonlar üzerinde de durulacaktır. 1801-1855
arasına gelince, Napolyon savaşları (1805-1815) ve
etkileri, otokratik muhafazakârlık, Kırım Savaşı (1853-1856)
gibi önemli olay ve süreçler tek tek irdelenecek; 19.
yüzyılın ikinci yarısında ise dikkatler serflerin azad
edilmesi (1860), diğer idarî reformlar, Orta Asya ve uzak
doğu'da yayılma ile elele giden ekonomik
kalkınma, nihayet devrimci bir muhalefetin doğuşu
üzerinde yoğunlaşacaktır. Çalkantılı 1890-1914 dönemi hızlı
sanayileşme, genel yoksulluk, popüler hoşnutsuzluk,
Rus-Japon harbinde yenilgi ve ardından 1905 devriminin
patlak vermesi açısından değerlendirilecek; dersin
son haftaları Birinci Dünya savaşından 1917 Şubat
ve Ekim devrimlerine giden yola ayrılacaktır.
|