Tarih ve edebiyatta, toplumlarına göre olağanilerisi
yetenekleri olan kişiler yaşam belirleyici
toplumsal tepkilere hedef olmuşlardır. Bu konunun
genişletilmişi, toplumda baskın güçlere aykırı
algılandığında, kişinin haklarının korunması veya
çiğnenmesidir. Çoğunluğun geniş çıkarlarına
duyarsız bir ittifak tarafından kontrol edilen
oligarşik toplumlarda, bu sorun çok ciddi
boyut alır. Kişinin yetenekleri ve reaksiyoner oligarşi
arasındaki çatışma en açık şekilde, Peloponez
savaşları sırasında yaşamış olan Atinalı Alkibiades'in
tarihi kişiliğinde görülmektedir. Kişisel
haklara oligarşik sataşmalara örnekler, İlyada'daki
Filoktetes öyküsünde (Sofokles'in piyesinde de
kuvvetle aktarılmaktadır), Marguerite Yourcenar'ın
Ortaçağdan Zenon romanında ve Piri Reis'in
hayatındadır. Derste, tarihi, biyografik
ve edebi çerçevelerde, oligarşik sataşmanın
altında kişinin yetenek ve haklarının analizi yapılacaktır.
|